Prostownik do ładowania akumulatora to proste urządzenie umożliwiające zmianę napięcia przemiennego na napięcie stałe, dzięki czemu przywraca sprawność akumulatora. Dobry prostownik samochodowy charakteryzuje się wysoką wydajnością i efektywnością pracy oraz nie stwarza żadnego zagrożenia. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów prostowników, m.in. standardowe, automatyczne, impulsowe, trakcyjne, mikroprocesorowe. W tym artykule podpowiadamy, jaki prostownik do akumulatora wybrać, a także krok po kroku omawiamy, jak podpiąć prostownik do samochodu. Przedstawiamy ranking prostowników samochodowych 2024.
Prostownik do akumulatora – jak działa prostownik samochodowy?
Prostownik powoduje zmianę napięcia przemiennego na napięcie jednego znaku. Po procesie odfiltrowania napięcie to może zostać przekształcone w prąd stały, który zasila pracę akumulatora i przywraca mu funkcjonalność. Prostowniki mogą być zbudowane z diod krzemowych, prostowniczych diod próżniowych lub układów metal-półprzewodnik, np. prostowniki selenowe (metal-selen) i kuryptowe (miedź-tlenek miedzi).
Najprostszy prostownik samochodowy cechuje się brakiem zaawansowanych elementów elektronicznych oraz niską ceną, jednakże jest to urządzenie mało praktyczne, gdyż wymaga dużego zewnętrznego zaangażowania użytkownika, który zmuszony będzie samodzielnie wyłączyć prostownik po zakończeniu jego pracy. Nadmierne przeładowanie akumulatora może spowodować jego uszkodzenie.
Na dobry prostownik do akumulatora zwykle składa się kilka elementów:
- Amperomierz lub woltomierz – umożliwiają ocenę aktualnych wartości napięcia prądu. Prostownik z amperomierzem umożliwia kontrolę natężenia prądu.
- Wentylator – schładza urządzenie i chroni je przed przegrzaniem.
- Automatyczne testowanie obwodu ładowania – prostownik wyłączy się automatycznie w momencie przerwania obwodu.
- Funkcję stabilizacji prądu i napięcia oraz funkcję automatycznego odsiarczania.
Prostownik samochodowy do akumulatora – ranking kwiecień 2024
Prostownik mikroprocesorowy – różnice
Ranking prostowników otwiera prostownik mikroprocesorowy, wyposażony w czujnik, który umożliwia stały pomiar napięcia w ładowanym akumulatorze. Prostowniki mikroprocesorowe wykrywają w ten sposób nawet niewielkie spadki napięcia i rozpoczynają automatyczne doładowywanie akumulatora, a później samoczynnie się wyłączają. Są to urządzenia całkowicie bezpieczne dla elektronicznych układów samochodu, a ich konstrukcja pozwala na ciągłą kontrolę napięcia oraz utrzymanie go na stałym, pożądanym poziomie. W odróżnieniu od prostowników standardowych charakteryzują się automatycznym przerwaniem ładowania po całkowitym naładowaniu akumulatora, jak również możliwością pracy bez rozłączania akumulatora od instalacji samochodowej. Posiadają także specjalne zabezpieczenia, które chronią prostownik i układy elektroniczne pojazdu przed awariami (np. na skutek nieprawidłowego podpięcia krokodylków do akumulatora).
Prostownik automatyczny – czy z regulacją?
Prostownik z regulacją prądu ładowania o napięciu 12 V umożliwia płynną regulację prądu ładowania za pomocą pokrętła. Prostownik samochodowy polskiej produkcji wyposażony w potencjometr pozwalający na regulowanie napięcia, to urządzenie o solidnej konstrukcji, bardzo wydajne i mocne, które może posłużyć do ładowania akumulatorów GEL lub AGM. Prostowniki z regulacją są o wiele bardziej efektywne, aniżeli standardowe, ponieważ pozwalają na ustawienie napięcia prądu ładowania poniżej jednej dziesiątej wartości jego pojemności (w Ah), przez co zmniejsza się zużycie akumulatora.
W odróżnieniu od prostowników z regulacją, prostowniki automatyczne nie wymagają kontroli prądu z zewnątrz. Same dostosowują się do aktualnego napięcia prądu w akumulatorze. Cechuje je wyższe bezpieczeństwo, prostsza obsługa oraz możliwość ładowania akumulatorów do niemal 100% ich pierwotnej pojemności. Gdy bateria akumulatora zostanie w pełni naładowana, prostownik przechodzi w stan czuwania lub całkowicie się wyłącza, co zapobiega przeładowaniu i uszkodzeniu akumulatora. Ponadto prostowniki automatyczne wyposażone są w specjalne zabezpieczenia przed niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi, zwarciem lub nieprawidłowym podłączeniem biegunów.
Prostownik impulsowy – co go wyróżnia?
Prostowniki impulsowe nie posiadają transformatora, a prąd przesyłają za pomocą tranzystora z częstotliwością nawet 1 kHz.
Wyróżniają się niewielkimi rozmiarami i małą masą, krótkim czasem ładowania oraz sprawnością pracy aż do 90% (duża częstotliwość impulsów zapobiega stratom mocy). Są wyposażone w specjalne czujniki, stale badające napięcie w układzie elektrochemicznym akumulatora, a w ten sposób nie dopuszczają do jego przeładowania. Są także odporne na spadki napięcia w sieci elektrycznej i nie tracą przy tym na efektywności pracy.
Prostownik z odsiarczaniem – jak działa?
Zasiarczenie akumulatora wiąże się z jego nieodwracalnym uszkodzeniem. Przyczyną tego zjawiska jest wytrącanie kryształów siarczanu ołowiu (PbSO4), które zmniejszają powierzchnię czynną płyt akumulatora. Objawy zasiarczenia akumulatora to głównie:
- biały kolor elektrolitu;
- napięcie spoczynkowe niższe niż 12 V;
- gęstość elektrolitu niższa niż 1,10 kg/L.
Na rynku dostępne są specjalistyczne prostowniki akumulatorowe do regeneracji, które umożliwiają przeprowadzenie procesu odsiarczania. Prostownik z odsiarczaniem ładuje akumulator pulsującym prądem, przez co wprowadza płytki w drgania. Drgające płytki powodują rozbijanie zgromadzonego na nich osadu i jego odpadanie. Ściślej rzecz biorąc, w ciągu jednej sekundy następuje przerwanie ładowania akumulatora około 50 razy. Odsiarczanie akumulatora jest procesem długotrwałym, trwa 24 godziny albo dłużej (w zależności od stanu zasiarczenia), jednakże przynosi dobre rezultaty, gdyż przedłuża żywotność akumulatora nawet o 3 lata.
Podłączenie prostownika – krok po kroku
Ładowanie akumulatora prostownikiem w domu należy rozpocząć od prawidłowego podłączenia sprzętu. Na podłączenie prostownika składa się kilka etapów:
- Odłączenie akumulatora – najpierw klemy czarnej (biegun ujemny), następnie czerwonej (biegun dodatni).
- Podpięcie klem prostownika do akumulatora – czarny zacisk z symbolem minus do czarnego bieguna, a czerwony ze znakiem plus do czerwonego bieguna.
- Wpięcie ładowarki do źródła zasilania.
- Wybór odpowiedniego trybu ładowania w zależności od typu akumulatora oraz temperatury. Nie zaleca się ładowania akumulatora prostownikiem na mrozie, ze względu na zwiększoną gęstość elektrolitu, a przez to spowolnienie reakcji chemicznych, zachodzących w baterii (zwiększona rezystencja wewnętrzna).
Zależnie od wielkości i pojemności akumulatora czas potrzebny do całkowitego naładowania może się wahać od kilkudziesięciu minut do nawet 30 godzin.
Istnieje także możliwość ładowania akumulatora prostownikiem bez wyjmowania z samochodu przy użyciu prostownika mikroprocesorowego – ranking prostowników do akumulatorów znajdziesz powyżej.
Zasady ładowania akumulatora prostownikiem
Prawidłowe ładowanie akumulatora prostownikiem oznacza przede wszystkim wybór odpowiedniego prostownika. Najlepszy prostownik samochodowy do diesla powinien mieć rozruch, który umożliwi uruchomienie silnika przy kompletnie rozładowanym akumulatorze. W przypadku urządzeń typu łodzie, instalacje fotowoltaiczne, świetlne oznakowanie drogowe, gdzie brak jest dostępu do sieci elektrycznej oraz gdzie wykorzystuje się specjalistyczne akumulatory, świetnie sprawdzi się prostownik do akumulatora z głębokim rozładowaniem. Z kolei najlepszą opcją do akumulatorów bezobsługowych jest prostownik automatyczny.
Niezwykle istotna jest wartość prądu szczytowego, która powinna być równa 1/10 pojemności akumulatora. W przypadku złego wyboru prostownika proces ładowania może zostać wydłużony lub przerwany i nie doprowadzony do końca. Ponadto ładując akumulator prądem wyższym niż wskazano, na skutek licznych reakcji chemicznych dochodzi do wydzielania się wodoru, który w odpowiednich warunkach może doprowadzić do eksplozji.
Jak ładować akumulator prostownikiem?
Pierwszym krokiem jest podłączenie prostownika do akumulatora i wpięcie do źródła zasilania. Samo ładowanie trwa kilka-kilkanaście godzin. Wskazówka na prostowniku powinna osiągnąć stan bliski zeru, co oznacza, że ładowanie dobiegło końca. Jeśli prostownik pokazuje, że akumulator jest naładowany należy go odłączyć od źródła zasilania, rozłączyć klemy i ponownie wpiąć akumulator do samochodu.
Wygodną alternatywą jest stosowanie prostownika z opcją ładowania przez gniazdo zapalniczki oraz bezprzewodowy prostownik samochodowy.
Ile ładować akumulator prostownikiem?
Średni czas ładowania akumulatora prostownikiem wynosi 10-12 godzin. W zależności od wielkości baterii oraz stanu ogniw, czas ładowania może się wahać od kilkudziesięciu minut do nawet 30 godzin (akumulatory do tirów). W przypadku tylko nieznacznego podładowania akumulatora na szybką i krótką trasę wystarczy ładować go 30 minut, jednak należy pamiętać, że nie wystarczy to na długą i wymagającą podróż. Doładowywanie akumulatora alternatorem samochodowym, powoduje większe zużycie paliwa na każde 100 km oraz zwiększa ryzyko problemów z odpaleniem auta na mrozie.
Podsumowanie
Prostownik to niezwykle przydatne urządzenie, które uratowało miliony kierowców na świecie. Pozwala szybko doładować oraz w pełni naładować i zregenerować akumulator w pojeździe. Ze względu na szeroką gamę różnych rodzajów prostowników (standardowe, automatyczne, impulsowe, mikroprocesorowe, odsiarczające, trakcyjne) przed zakupem odpowiedniego urządzenia, warto zapoznać się z aktualnym rankingiem prostowników, a także z opiniami innych kierowców odnośnie tego, jaki prostownik polecają do danego typu i modelu pojazdu. Pozwoli Ci to dobrać najlepszy prostownik do swojego samochodu, który będzie cechował się wysoką wydajnością i efektywnością pracy.
Najczęściej występujące pytania w temacie prostowników samochodowych w 2024
Jak podłączyć prostownik do akumulatora?
W przypadku prostowników standardowych należy odłączyć akumulator od samochodu, podpiąć klemy prostownika do odpowiednich biegunów akumulatora czarny do czarnego minusa, czerwony do czerwonego plusa oraz wpiąć ładowarkę do źródła ładowania. W przypadku stosowania prostownika mikroprocesorowego patrz ranking, nie ma konieczności wyciągania akumulatora z auta.
Jak ładować akumulator AGM zwykłym prostownikiem?
Do ładowania akumulatora AGM nie powinno się stosować zwykłych prostowników. Jest to niebezpieczne, ponieważ brak kontroli zmiany temperatury elektrolitu może doprowadzić do rozprężenia bloku, a w konsekwencji do opuchnięcia akumulatora albo nawet jego wybuchu. Akumulatory AGM powinny być ładowane dedykowanymi do nich prostownikami elektronicznymi.
Jaki prostownik do ładowania akumulatora 74Ah?
Zgodnie z zasadami, wartość prądu szczytowego nie może przekraczać 1/10 pojemności akumulatora, z tego względu w przypadku akumulatora 74 Ah należy zastosować prostownik o natężeniu prądu 7,4 A.
Jak naładować akumulator EFB zwykłym prostownikiem?
Nie zaleca się ładowania akumulatorów EFB zwykłym prostownikiem. Ładowarki do EFB powinny być wyposażone w automatyczny wyłącznik oraz elektroniczną kontrolę napięcia. Ponadto nie należy ładować akumulatorów EFB w przypadku ujemnej temperatury otoczenia a także, gdy temperatura akumulatora przekracza 45 stopni Celsjusza.
Jaki prostownik do akumulatora 80 Ah?
Wartość prądu szczytowego nie może przekraczać 1/10 pojemności akumulatora, dlatego w przypadku akumulatora 80 Ah należy zastosować prostownik o natężeniu prądu 8 A.
Jaki prostownik do akumulatora 60 Ah?
Wartość prądu szczytowego nie może przekraczać 1/10 pojemności akumulatora, dlatego w przypadku akumulatora 60 Ah należy zastosować prostownik o natężeniu prądu 6 A.
Jaki prostownik do akumulatora 100Ah?
Wartość prądu szczytowego nie może przekraczać 1/10 pojemności akumulatora, dlatego w przypadku akumulatora 100 Ah należy zastosować prostownik o natężeniu prądu 10 A.
Ile kosztuje prostownik do akumulatora?
Tani dobry prostownik samochodowy kosztuje ok. 50-100 zł, przy czym bardziej rozsądny wydaje się zakup prostych prostowników mikroprocesorowych w cenie niewiele wyższej – 150 zł. Cena prostowników bardziej wymagających, przystosowanych do pracy pod dużym obciążeniem sięga nawet kilkuset złotych.
