Jodek potasu jest nieorganiczny związkiem chemicznym – solą potasową kwasu jodowodorowego. W środowisku chemicznym tworzy bezbarwne kryształy, które są bardzo łatwo rozpuszczalne w wodzie. Jodek potasu jest składnikiem wielu preparatów, które mają za zadanie suplementować niedobory jodu w organizmie człowieka. Stosowanie jodku potasu bywa niezbędne w określonych sytuacjach, jednak nie może być stosowany profilaktycznie, dlatego pamiętajmy aby nie brać bez potrzeby tego związku, a tylko w sytuacjach kiedy są do tego konkretne zalecenia od specjalistów. Jodek potasu hamuje wnikanie radioaktywnych izotopów jodu do tarczycy, dlatego zaleca się jego intensywne uzupełnianie podczas katastrof nuklearnych, a także w przypadku silnego promieniowania radioaktywnego. Nawet jeżeli środki przekazu masowego informują o tym, że pojawiły się przesłanki do zażycia środków na bazie jodku potasu, przed jego przyjęciem należy skontaktować się ze specjalistą i dopytać o dokładne zalecenia. Pamiętajmy, aby środków zawierających ów związek chemiczny nie brać bez konsultacji z lekarzem, ponieważ może to doprowadzić do niebezpiecznych powikłań, które opiszemy w dalszej części artykułu. Jeśli zastanawiasz się gdzie kupić jodek potasu oraz jaki wybrać jodek potasu, zachęcamy do przeczytania całości poradnika. Dodatkowo dowiesz się m.in: Czy jodek potasu jest szkodliwy, a także kto może przyjmować jodek potasu i kiedy. W treści zamieścimy również ranking jodku potasu, który ułatwi Ci wybór najlepszego produktu.
Jodek potasu co to jest?
Jodek potasu to substancja chemiczna o wzorze KI, nazywana także solą potasową kwasu jodowodorowego, która najczęściej stosowana jest w przypadku ataku jądrowego. Jodek potasu tworzy bezbarwne kryształy, które ulegają łatwemu rozpuszczeniu w wodzie. Na obszarach, gdzie występuje niedobór jodu, jego suplementacja jest konieczna ponieważ zbyt mała ilość jodu w organizmie ludzkim wiąże się z niebezpieczeństwem wystąpienia wielu niebezpiecznych chorób i dolegliwości.
Jodek potasu właściwości i zastosowanie
Jod jest pierwiastkiem niezbędnym nie tylko do do prawidłowej pracy tarczycy, ale także pracy całego układu hormonalnego. Niedobór jodu ma bardzo niekorzystny wpływ na wiele procesów zachodzących w ludzkim organizmie. Do najważniejszych możemy zaliczyć: procesy metaboliczne oraz procesy związane z pracą mięśni. Niedobór jodu szczególnie źle wpływa na rozwój układu nerwowego i mózgu w okresie życia płodowego a także w okresie wczesnego dzieciństwa. Z tego powodu kobiety w ciąży, a także podczas karmienia piersią powinny zadbać o suplementację jodu, a bardzo często bywa ona wręcz niezbędna. Pierwiastek jodu jest dostępny w sporych ilościach nad morzem jednak na terenach położonych z dala od morza konieczna jest jego suplementacja, która pomoże uniknąć wielu chorób i dolegliwości. Niektóre produkty spożywcze zawierają w sobie jod, jednak są to raczej znikome ilości. Jodek potasu ma swoje zastosowanie głównie jako dodatek używany do produkcji soli kuchennej. W celu suplementacji jodu najlepsze są środki na bazie jodku potasu. Należy jednak pamiętać że suplementacja zawsze powinna być prowadzona wyłącznie na zlecenie lekarza i pod jego ścisłą kontrolą. Jodek potasu ma właściwości wykrztuśne, ponieważ w bezpośredni sposób działa na gruczoły oskrzelowe. Poza zastosowaniem medycznym, wykorzystuje się go także w różnego rodzaju procesach chemicznych.
Jodek potasu – ranking maj 2024
Jodek potasu a promieniowanie
Promieniowanie radioaktywne jest niezwykle niebezpiecznym zjawiskiem, które może doprowadzić do znacznego osłabienia ludzkiego zdrowia. Do najczęstszych skutków promieniowania należą: zwiększona zapadalność na nowotwory złośliwe – przeważnie nowotwory układu krwiotwórczego takie jak białaczki i chłoniaki, oraz nowotwory tarczycy a także układu kostnego. Na terenach, gdzie występowało promieniowanie radioaktywne zaobserwowano przyspieszone starzenie się organizmu, a także znaczne skrócenie życia. Jodek potasu jest niezbędnym składnikiem, który jako jedyny spośród dostępnych związków chemicznych jest w stanie ograniczyć niebezpieczne skutki promieniowania radioaktywnego. Tabletki z jodkiem potasu działają poprzez blokowanie tarczycy przed wchłanianiem radioaktywnego jodu-131, co jest w stanie zapobiec rakowi tarczycy, a także innym niebezpiecznym schorzeniom związanym z funkcjonowaniem tego organu. Blokowanie tarczycy odbywa się poprzez nasycenie jej nieradioaktywnym jodem, który uniemożliwia wchłanianie radioaktywnego jodu i zapobiega uszkodzeniu tego organu.
Jaką wybrać postać jodku potasu?
Jodek potasu jako samodzielny związek chemiczny możemy spotkać w postaci bezbarwnych kryształków, może także przyjąć postać białego lub prawie białego proszku. Do celów leczniczych taka forma substancji, nie jest zbyt wygodna do stosowania, dlatego na rynku dostępne są preparaty z jodkiem potasu które znacznie ułatwiają jego stosowanie. Poniżej znajdują się krótkie opisy najpopularniejszych form, w jakich możemy nabyć jodek potasu.
Krople z jodkiem potasu
Jodek potasu może być wykorzystywany jako substancja aktywna w produkcji kropli do oczu. Ten związek chemiczny zawarty w kroplach działa jako silny antyoksydant na powierzchni oka, wychwytując tym samym wolne rodniki. Odpowiedzialny jest także za zmniejszenie stresu oksydacyjnego i ogranicza powstawanie zmętnień soczewki oraz ciała szklistego oka.
Tabletki z jodkiem potasu
Jedną z najwygodniejszych i najchętniej przyjmowanych form są tabletki z jodkiem potasu. Taka forma substancji czynnej jest łatwa do zażycia, a dodatkowo szybko się wchłania. Dodatkowym atutem jest także fakt, że jodek potasu w tabletkach ma dłuższą datę przydatności, stąd jego duża popularność.
Maści z jodkiem potasu
Maść z jodkiem potasu to produkt który może być stosowany wyłącznie w podaniu na skórę. Maści zawierające w swoim składzie jodek potasu najczęściej stosowane są w leczeniu tępych urazów a także przy bolesnym naciągnięciu mięśni i więzadeł. Często wykorzystywane są w różnego rodzaju stanach zapalnych oraz w terapii jodowej. Dodatkowo, stosuje się je także pomocniczo w przypadku występowania obrzęków limfatycznych. Maści na bazie jodku potasu wykazują działanie przeciwzapalne oraz przeciwobrzękowe.
Jodek potasu bez recepty
Jodek potasu w dużym stężeniu występuje tylko i wyłącznie na receptę. W przypadku katastrof nuklearnych stosuje się jodek potasu w formie tabletek zawierających 65 mg jodku potasu co odpowiada 50 mg jodu. Tego rodzaju tabletek nie uda nam się zakupić nie posiadając odpowiedniej recepty. Jednak jodek potasu jest szeroko dostępny w aptekach jako lek bez recepty, jego stężenie wówczas jest nieco niższe. Zanim zakupisz ogólnodostępny preparat zajrzyj koniecznie do rankingu jodków potasu, aby wybrać ten najlepszy.
Przechowywanie jodku potasu
Pamiętajmy, że jodek potasu jest substancją, która nie powinna być zażywana bez wyraźnego wskazania lekarza, dlatego należy zadbać o jego odpowiednie przechowywanie, aby nie został przypadkowo przyjęty przez dziecko, lub osobę dorosłą. Z tego powodu jodek potasu w formie leków należy zawsze przechowywać w możliwie jak najbezpieczniejszym miejscu. Najlepszym miejscem będzie szafka do której dzieci nie mają dostępu. Warto zadbać także o odpowiednie warunki, aby lek nie utracił swoich właściwości. Zadbajmy o to aby miejsce w którym będzie przechowywany jodek potasu było zacienione oraz suche, a temperatura w nim panująca była jak najbardziej zbliżona to temperatury pokojowej. Nadmierne promieniowanie słoneczne, lub zbyt wysoka czy niska temperatura mogłyby niekorzystnie wpłynąć na działanie substancji czynnej, warto zadbać także o to aby opakowanie tabletek z jodkiem potasu było szczelnie zamknięte.
Termin ważności poszczególnych postaci jodku potasu
Podobnie jak inne leki tak i te zawierające w sobie jodek potasu posiadają swój termin ważności, który jest umieszczony na opakowaniu. Termin przydatności zwykle uzależniony jest od formy w jakiej występuje lek. Najkrótszym terminem charakteryzują się krople, które zwykle posiadają termin przydatności od miesiąca po otworzeniu opakowania do maksymalnie 12 miesięcy. Nieco dłuższy termin przydatności mają maści, które mogą być stosowane do 18 miesięcy od otwarcia opakowania. Najdłuższym terminem przydatności charakteryzują się tabletki z jodkiem potasu, które mogą mieć termin ważności nawet do 3-4 lat, dlatego warto zakupić je na zapas, aby móc je przyjąć w razie potrzeby, jednak nie stosować bez wyraźnego zalecenia lekarza. Jeśli zastanawiasz się, gdzie można kupić jodek potasu i jaki będzie najlepszy zachęcamy do sprawdzenia rankingu najczęściej wybieranych preparatów.
Dawkowanie jodku potasu
Dawkowanie jodku potasu jest uzależnione od wielu czynników, dlatego zanim zażyjemy środek powinniśmy zasięgnąć porady lekarza. Bezwzględnie do lekarza powinny udać kobiety karmiące, gdyż w ich przypadku bezpieczna dawka jodku potasu może być znacznie niższa. Jodek potasu dla dzieci, również powinien być stosowany w mniejszej dawce. Jeśli posiadamy jodek potasu, który został wypisany na receptę warto przeczytać także zalecenia znajdujące się na załączonej ulotce. Pamiętajmy jednak, że przyjmowanie innych leków, może być wskazaniem do zmniejszenia dawki jodku potasu, więc w przypadku wszelkich wątpliwości, warto skonsultować się ze specjalistą.
Jaka jest dawka śmiertelna jodku potasu?
Spożycie jodku potasu w dawce 3-4 gramy może być śmiertelne, a już na pewno będzie objawiać się w postaci poniżej wymienionych symptomów:
- bóle brzucha,
- wymioty,
- gorączka,
- wstrząs,
- luźne stolce,
- uszkodzenie nerek,
- ostre podrażnienie jelit i ścian żołądka.
Jodek potasu – przeciwwskazania
Podobnie jak wiele innych związków chemicznych tak i jodek potasu ma pewne przeciwwskazania do stosowania, które nie powinny być lekceważone, ponieważ działanie jodku potasu mogło by znacznie zaburzyć funkcjonowanie organizmu i doprowadzić do groźnych powikłań. Podstawowym przeciwwskazaniem do stosowania preparatów zawierających substancję czynną w postaci jodku potasu jest przede wszystkim uczulenie na tę substancję, które można łatwo stwierdzić poprzez uczulenie na sól kuchenną, do której na etapie produkcji dodawane są nieznaczne ilości jodku potasu. Kolejnym bezwzględnym przeciwwskazaniem do suplementacji są choroby autoimmunologiczne organizmu, przy których często występuje swędzenie oraz pęcherze na skórze. Jodek potasu nie może być także stosowany u osób o których została zdiagnozowana nadczynność tarczycy. Nie zaleca się także stosowania jodku potasu w przypadku osób o których stwierdzono zaburzenia związane z pracą naczyń krwionośnych (zapalenie naczyń wraz z hipokomplementemią). Należy również zachować środki ostrożności podczas zaburzeń czynności nerek. Przed zastosowaniem jodku potasu w jakiejkolwiek postaci należy poinformować lekarza o chorobach tarczycy i ewentualnie przyjmowanych lekach.
Jodek potasu – szkodliwość
Jodek potasu przyjmowany w prawidłowy sposób, zgodnie z zaleceniami lekarza nie jest szkodliwy dla organizmu. Nie powinno się go jednak stosować jako środek profilaktyczny, lub jako suplement codziennej diety. Podobnie jak podczas stosowania jakichkolwiek innych leków tak i podczas stosowania preparatów, które w swoim składzie zawierają jodek potasu mogą wystąpić działania niepożądane. Do najczęściej spotykanych skutków ubocznych można zaliczyć:
- krótkotrwałą wysypkę skórną,
- obrzęk ślinianek,
- wymioty lub nudności,
- ból głowy,
- nerwowość lub nagłe zmiany nastroju,
- rozdrażnienie,
- choroby tarczycy,
- pojawienie się tzw. wola tarczycowego;
Z czym nie można łączyć jodku potasu?
W przypadku stosowania jodku potasu doustnie – jako środka wykrztuśnego, bezwzględnie nie należy łączyć go z innymi lekami wykrztuśnymi. Podobnie jak w przypadku większości środków farmakologicznych nie zaleca się łączenia go z alkoholem oraz innymi substancjami odurzającymi. W przypadku stałego przyjmowania leków związanych ze schorzeniami oraz chorobami, stosowanie jodku potasu powinno być skonsultowane z lekarzem, aby wyeliminować ryzyko powstawania powikłań czy działań niepożądanych.
Unikaj łączenia jodku potasu z substancjami
Należy unikać spożywania jodku potasu w przypadku, kiedy w składzie zażywanych leków występują:
- tyreostatyki,
- tiocyjaniany,
- nadchlorany,
- substancje moczopędne,
- tyreotropiny.
Jodek potasu a płyn Lugola
Istnieje zasadnicza różnica pomiędzy jodkiem potasu a popularnym preparatem nazywanym płynem Lugola. Jodek potasu jest czystym chemicznie związkiem, który przyjmuje postać stałą, ponieważ ma formę bezbarwnych kryształów, a po zmieleniu staje się białym lub prawie białym proszkiem. Płyn Lugola jest jednym z najpopularniejszych preparatów z jodkiem potasu. Przyjmuje on postać wodnego roztworu jodu w jodku potasu. Płyn Lugola hamuje wnikanie radioaktywnych izotopów do tarczycy, dlatego zaleca się, żeby w krajach narażonych na skażenia radioaktywne związane z awariami elektrowni atomowych preparat ten był powszechnie dostępny. Warto dodać, że płyn Lugola był substancją stosowaną w dużych ilościach, po wybuchu elektrowni atomowej w Czarnobylu – wówczas podawano go głównie dzieciom w celu przeciwdziałania i eliminacji skutków skażenia radioaktywnego, które powstało.
Płyn Lugola – ranking maj 2024
Rozpuszczalność jodku potasu
Jodek potasu charakteryzuje się bardzo łatwą rozpuszczalnością w wodzie. W przypadku innego rodzaju rozpuszczalników jak np. glicerol również wykazuje się łatwą rozpuszczalnością. Jest rozpuszczalny również w etanolu.
Najczęstsze pytania o jodek potasu w 2024 roku:
Jaka jest cena jodku potasu?
Cena jodku potasu nie należy do wygórowanych. Koszt leków na bazie jodku potasu oscyluje zwykle w granicach 20-30 PLN.
Czy jodek potasu jest szkodliwy?
Działanie jodku potasu nie jest szkodliwe dla organizmu, jeśli jest on zażywany w prawidłowy sposób. Aby ustalić odpowiednią dawkę oraz formę przyjmowania jodku potasu należy skonsultować się z lekarzem, który wskaże bezpieczną dla naszego organizmu wartość tej substancji czynnej. W przypadku nieprawidłowego stosowania, tj. długotrwałego stosowania bez wyraźnej konieczności, jodek potasu może mieć szkodliwy wpływ na funkcjonowanie tarczycy.
Kiedy brać jodek potasu w przypadku promieniowania radioaktywnego?
Jak wielokrotnie powtarzaliśmy w treści artykułu, jodek potasu jest substancją, która powinna być zażywana tylko i wyłącznie po konsultacji z lekarzem. Podczas pierwszych sygnałów dochodzących ze świata, z których jasno wynika, że stężenie szkodliwego promieniowania jest na wysokim poziomie, postarajmy się zachować spokój oraz jasne myślenie. Przede wszystkim pamiętajmy, aby nie ulegać masowej panice i w sytuacji kiedy chcemy w celach ochronnych przyjąć jodek potasu, skonsultujmy się ze specjalistą, aby ten potwierdził, czy jest konieczność natychmiastowego przyjęcia substancji.
